Osuszacze sprężonego powietrza to jeden z podstawowych elementów układów pneumatycznych w firmach zarówno produkcyjnych, jak innych wykorzystujących ten rodzaj medium roboczego (np. lakiernie, warsztaty, firmy farmaceutyczne). Zapewnienie odpowiednio osuszonego medium pozwala na wydłużenie żywotności wszystkich elementów układu takich, jak narzędzia, rozdzielacze, siłowniki, czy nawet produkty schodzące z linii.
Aby rozpocząć ten temat ważnym jest wyjaśnienie, czym jest punkt rosy. Jest to temperatura przy której z pary wodnej zawartej w powietrzu (przy określonym ciśnieniu) wytrąca się woda. Podany w stopniach Celsjusza punkt rosy to temperatura graniczna, przy osiągnięciu której z medium wytrąci się woda.
Osuszacze dzielimy według zasady działania na 3 podstawowe i najbardziej popularne typy:
Osuszacze ziębnicze (chłodnicze)
Osuszanie realizowane jest poprzez schładzanie sprężonego powietrza, co obniża punkt rosy. W osuszaczach ziębniczych stosuje się dwa etapy obniżania temperatury medium. Pierwszy (wstępny) w wymienniku powietrze - powietrze. Podczas tego procesu zimne i suche powietrze chłodzi powietrze gorące z parą wodną. Podczas tego procesu wytrąca się kondensat wodno - olejowy, który jest zbierany w przeznaczonym do tego zbiorniku.
Drugi etap realizowany jest w agregacie chłodniczym, który to schładza powietrze do temperatury około 3-4 °C. Podczas tego procesu również wytrącany jest kondensat gromadzony w zbiorniku. W ten sposób przygotowane medium powinno zostać przefiltrowane przez filtr dokładny celem usunięcia pozostałych zanieczyszczeń. Z uwagi na budowę i zasadę działania osuszacze ziębnicze są urządzeniami zasilanymi energią elektryczną. Osuszacze chłodnicze są najpopularniejszą metodą osuszania medium roboczego z uwagi na dostępność urządzeń oraz stosunkowo niewielkie koszty zakupu i eksploatacji.
Osuszacze absorpcyjne
Osuszanie jest realizowane metodą chemiczną - sprężone powietrze przepuszczane jest przez sorbent. Środek ten musi być regularnie wymieniany co pół roku / kwartał w zależności od stopnia wilgotności medium. Nie jest to popularna metoda osuszania z uwagi na koszt urządzenia oraz środków osuszających. Plusem tego typu osuszaczy są niewątpliwie prostota budowy oraz brak usterek. Sorbent jest niezwykle podatny na cząsteczki oleju w sprężonym powietrzu, dlatego niezbędne jest zastosowanie filtrów odolejających.
Osuszacze adsorbcyjne
Urządzenia te pozwalają na filtrację sprężonego powietrza poprzez użycie środka suszącego w formie granulatu. Osuszacz absorbcyjny składa się z dwóch zbiorników pracujących naprzemiennie. Podczas gdy jeden pracuje nad osuszaniem medium, drugi jest regenerowany. Regeneracja jest konieczna z uwagi na ograniczoną zdolność filtracji przez granulat (zwiększając nasycenie wilgocią zmniejszamy wydajność). Sposób regeneracji zależy od typu osuszacza:
- regenerowane na zimno używają do regeneracji osuszonego już sprężonego powietrza
- regenerowane na gorąco używają do tego celu osuszonego i podgrzanego (zwykle elektrycznie) sprężonego powietrza
- regenerowane na gorąco z przedmuchem korzystają z podgrzanego powietrza atmosferycznego
- regenerowane ciepłem kompresora używają do osuszenia powietrza ze sprężarki